Τα υπαίθρια αναθρεπτήρια είναι τα πιο κατάλληλα για παπαγαλάκια, όταν είναι σωστά κατασκευασμένα και διαρρυθμισμένα. Πρέπει να έχουν πάντα έναν κλειστό προφυλαγμένο χώρο, όπου θα βρίσκουν προστασία τα πουλιά, όταν είναι κακός ο καιρός, το χειμώνα, και τη νύχτα.
Η διαρρύθμιση του προφυλαγμένου χώρου είναι πολύ σημαντική! Πρέπει να είναι τελείως στεγνός και να μην έχει ρεύματα και γι αυτό είναι καλό να χτιστεί με μονωτικούς τοίχους. Πρέπει επίσης να είναι πολύ φωτεινός γιατί στα πουλιά δεν αρέσουν οι μισοσκοτεινοί χώροι. Εμείς θα προτιμούσαμε να φωτίζεται ο προφυλαγμένος χώρος από πάνω - το καλύτερο είναι ένας πλαστικός θόλος. Αν θέλετε να χρησιμοποιήσετε ένα κανονικό παράθυρο, πρέπει να προσέξετε να μην είναι πολύ μικρο. Άλλωστε, αν τοποθετήσετε το παράθυρο απέναντι από το άνοιγμα προς το αναθρεπτήριο, θα πετάνε πιο εύκολα μέσα τα πουλιά.
Όπως ξαναείπαμε, πρέπει να υπάρχει τεχνητό φως και θέρμανση στον προφυλαγμένο χώρο, σε περίπτωση που τα πουλιά μένουν εκεί όλο το χρόνο.
Δεν πρέπει να κάνει πολύ κρύο μέσα σε αυτό το χώρο για να μην παγώνει το πόσιμο νερό. Στον τοίχο πρέπει να καρφώσετε ένα ράφι, πάνω στο οποίο θα βάζετε τις ταγίστρες. Εμείς προτιμάμε ένα είδος ραφιού από οξυγονοκολλημένο συρμάτινο πλέγμα 2 Χ 12 cm με τις άκρες λυγισμένες προς τα πάνω και πάνω σε αυτό βάζουμε τις ταγίστρες. Ένα τέτοιο ράφι από πλέγμα διατηρείται πάντα καθαρό γιατί τα υπόλοιπα των τροφών πέφτουν μέσα από το πλέγμα στο πάτωμα. Στον τοίχο πάνω από το ράφι βρίσκεται μια ξύλινη πορτίτσα από την οποία βάζουμε μέσα τις τροφές. Για σιγουριά φτιάξαμε στην εσωτερική πλευρά του τοίχου μια συρτή πόρτα από πλέγμα από την οποία βλέπουμε αν τα πουλιά κάθονται πάνω στο ράφι και μπορεί να πετάξουν έξω καθώς θα ανοίγουμε την πόρτα. Μια μικρή πόρτα χρειάζεται για να μπορείτε να μπείτε στον προφυλαγμένο χώρο. Πρέπει όμως να προσέχετε να βρίσκονται τα πουλιά στο υπαίθριο αναθρεπτήριο όταν θα μπείτε μέσα. Μπορείτε βέβαια μέσα από την πόρτα να φτιάξετε άλλη πόρτα από σιδερένιο πλέγμα. Το άνοιγμα προς το υπαίθριο αναθρεπτηριο δεν πρέπει να είναι πολύ μικρο για να μπορούν τα πουλιά να πετάνε εύκολα μέσα. Το μέγεθος εξαρτάται από τα είδη πουλιών που έχετε στο αναθρεπτήριο. Ένα άνοιγμα ύψος 30 cm και πλάτους 40 cm είναι αρκετό για όλα τα είδη. Το άνοιγμα θα πρέπει να μπορεί να κλείνει λίγο με ένα σύρτη που θα ρυθμίζεται απέξω. Το καλοκαίρι αντικαθιστούμε το σύρτη με ένα συρμάτινο πλέγμα. Ο προφυλαγμένος χώρος δεν πρέπει να είναι πολύ μικρός γιατί τα πουλιά μένουν ένα μεγάλο χρονικό διάστημα εκεί. Ο χώρος αυτός έχει ασφαλώς το ίδιο πλάτος και το ίδιο βάθος με το υπαίθριο αναθρεπτήριο, δηλαδή συνήθως 100 με 150 cm. Το μήκος θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 100 cm, το ύψος 200 με 220 cm. Επειδή η όλη κατασκευή μοιάζει λίγο με ντουλάπα - το ύψος είναι μεγαλύτερο από τις διαστάσεις του πατώματος - δεν αρέσει στα πουλιά να πετάνε χαμηλά. Για αυτό είναι σκόπιμο να κατασκευάσουμε ένα δεύτερο δάπεδο - γύρω στα 50 - 75 cm πάνω από το κυρίως δάπεδο, ώστε ο προφυλαγμένος χώρος να έχει ύψος 150 cm.
Κάτω από το δεύτερο δάπεδο, δημιουργείται ένας χώρος που έχει απέξω μια πόρτα. Σε αυτό το χώρο είναι σκόπιμο να βάζετε ταγίστρες και εργαλεία.
Το μήκος των υπαίθριων αναθρεπτηρίων πρέπει να κυμαίνεται για τα μεγάλα είδη πουλιών μεταξύ 6 και 8 μέτρων, για τα μεσαία είδη (Ροσέλλες, Ρωνοφόρα παπαγαλάκια, μεγαλύτερα αριστοκρατικά παπαγαλάκια) μεταξύ 5 και 6 m, για τα μικρά (ωδικά παπαγαλάκια, πράσινα παπαγαλάκια, νυμφικά παπαγαλάκια και μικρότερα αριστοκρατικά παπαγαλάκια) μεταξύ 3 και 4 m. Το πλάτος αυτών των αναθρεπτηρίων πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 1,5 και 1,2 ή 1 μέτρων. Ένα ύψος 2 μέχρι 2,2 μέτρων είναι αρκετό για όλα τα αναθρεπτήρια, ύψη πάνω από 2,5 μ. είναι άσκοπα. Ο πίσω τοίχος είναι καλό να είναι συμπαγής - δεν έχει σημασία αν θα είναι χτισμένος η κατασκευασμένος με ξύλα. Ο μισός χώρος των αναθρεπτηριών είναι σκεπασμένος. Εμείς προτιμάμε για σκεπή ένα διάφανο υλικό - π.χ. πλαστικές πλάκες. Ο ένας πλαϊνός τοίχος μπορεί να είναι η συμπαγής η να έχει συρμάτινο πλέγμα. Όλη η μπροστινή πλευρά αποτελείται από συρμάτινο πλέγμα.
Το κιγκλίδωμα του αναθρεπτήριου υπάρχει σε τρεις παραλλαγές. Πρώτον, το γνωστό εξαγωνικό γαλβανισμένο πλέγμα με τρύπες μεγέθους 1/2. Αυτό το κιγκλίδωμα όμως έχει διάφορα ελαττώματα - το σύρμα είναι πολύ λεπτό και συχνά κολλάει τσίγκος σε μικρότερα η μεγαλύτερα κομμάτια πάνω στο κιγκλίδωμα και φεύγει πολύ δύσκολα. Αν είσαι άτυχος, μπορεί τα παπαγαλάκια να ξεκολλήσουν τον τσίγκο και να τον καταπιούν με αποτέλεσμα να πεθάνουν. Δεύτερο είναι το συνηθισμένο τετραγωνικό κιγκλίδωμα που βλέπουμε παντού στους ζωολογικούς κήπους. Είναι σαφώς καλύτερο από το πρώτο - Κατασκευάζεται από γαλβανισμένο σύρμα, ενώ το πρώτο γαλβανίζεται με την κατασκευή του - γι αυτό και υπάρχουν κομμάτια τσίγκου στο κιγκλίδωμα. Αυτό το δεύτερο κιγκλίδωμα είναι πολύ ακριβότερο και έχει το μειονέκτημα ότι τα πουλιά σκαλώνουν με τα νύχια τους πάνω στο κιγκλίδωμα και μπορεί να χάσουν τα νύχια η τα δάχτυλά τους. Πάντως το κιγκλίδωμα είναι πολύ ισχυρό (πάχος του σύρματος 2,5 mm, πλάτος της τρύπας 2 με 2,5 mm) και το συνιστούμε για τα μεγαλόσωμα είδη παπαγάλων (όπως είναι οι άρας). Το καλύτερο κιγκλίδωμα είναι, κατά τη γνώμη μας, το οξυγονοκολλημένο κιγκλίδωμα με τετράγωνες η ορθογώνιες τρύπες. Το μέγεθος της τρύπας κυμαίνεται μεταξύ 1/2Χ1/2 και 1/2Χ1.
Το πάχος του σύρματος για μικρόσωμα είδη όπως πράσινα παπαγαλάκια, ωδικά και νυμφικά παπαγαλάκια, πρέπει να είναι 1,25 mm και για μεγαλύτερα 1,65 mm. Το τελευταίο πάχος είναι καλό για υπαίθρια αναθρεπτήρια. Το κιγκλίδωμα πρέπει πάντα να είναι καρφωμένο στην εσωτερική πλευρά της κατασκευής, αυτό αφορά και τη σκεπή.
Πιο μικρά αναθρεπτήρια από αυτά που περιγράψαμε εδώ, μπορούν να χτιστούν πάνω σε μια ξύλινη σκαλωσιά. Μπορούν να χτιστούν πάνω σε σταθερό υπόβαθρο η να είναι φορητά.
Πολλοί συνιστούν στους νέους εκτροφείς να φτιάχνουν φορητά αναθρεπτήρια και να τα μετακινούν κάθε χρόνο σε καινούριο μέρος για να αποφύγουν τις κακές συνέπειες της σήψης της γης από την κοπριά των πουλιών.
Πολλοί ισχυρίζονται ότι η δυνατότητα αναπαραγωγής και η ζωτική δύναμη πουλιών - ιδιαίτερα των παπαγάλων - που έζησαν πολλά χρόνια στο ίδιο μέρος, μειώνονται αισθητά. Αν χρησιμοποιείτε φορητά αναθρεπτήρια, πρέπει και το δάπεδο του υπαίθριου αναθρεπτήριου να είναι καλυμμένο με συρματόπλεγμα για να εμποδίζεται η εισβολή αρπακτικών. Υπάρχουν όμως πολύ λίγοι εκτροφείς, που διαθέτουν τόσο πολύ χώρο ώστε να μπορούν να χτίσουν φορητά αναθρεπτήρια. Εσάς σας συνιστούμε να χτίσετε τα αναθρεπτήρια πάνω σε σταθερό υπόβαθρο από μπετόν, που δεν έχει και τόσο καλή εμφάνιση, άλλα είναι τελείως ασφαλές. Άλλα και από υγιεινής απόψεως είναι εξαιρετικό, επειδή μπορεί να καθαριστεί πολύ καλά. Μια απλούστερη και φθηνότερη λύση είναι η εξής:
Για το δάπεδο των υπαίθριων αναθρεπτήριων χρησιμοποιείστε ξύλο η ετερνίτη και τοποθετείστε την όλη κατασκευή πάνω σε στύλους από μπετόν 30 cm περίπου πάνω από το έδαφος. Γενικά, τα πιο πολλά υπαίθρια αναθρεπτήρια έχουν για δάπεδο το γυμνό έδαφος, πράγμα που έχει πολλά μειονεκτήματα, όπως αναφέραμε παραπάνω. Σε αυτό θα πρέπει να καθαρίζεται συχνά το έδαφος κάτω από τις ράβδους που κάθονται τα πουλιά. Εκτός από αυτό πρέπει κάθε χρόνο να σκάβετε το έδαφος σε βάθος 50 cm περίπου και να το αντικαθιστάτε με καινούριο. Τα περισσότερα επιστημονικά βιβλία συμβουλεύουν να τοποθετείται το συρματόπλεγμα η το υπόβαθρο από μπετόν 30 με 50 cm βαθιά μέσα στη γη, ώστε να εμποδίζεται η εισβολή των αρπακτικών - κυρίως αρουραίων. Κατά τη γνώμη μας, αυτό υποτιμάει φοβερά την ενεργητικότητα και εργατικότητα των αρουραίων. Πάνε πολύ βαθιά στη γη και χώνονται παντού, ακόμα και όταν το κιγκλίδωμα είναι γυρισμένο προς τα έξω σε σχήμα L σε βάθος 50 cm.
Εμείς βρήκαμε λύση κάνοντας τα εξής - Σκάψαμε το έδαφος μέσα στο αναθρεπτήριο σε βάθος 50 μέχρι 60 cm, καλύψαμε όλο το δάπεδο με ένα οριζόντια τοποθετημένο συρματόπλεγμα - που να φτάνει μέχρι την άκρη του υπόβαθρου - και μετά το σκεπάσαμε με το χώμα. Ένα πλέγμα μεγέθους 1Χ1/2 εμποδίζει τους αρουραίους, όχι όμως και τα μικρά ποντίκια. Ενώ οι αρουραίοι είναι πολύ επικίνδυνοι και πολλές φορές σκοτώνουν τα πουλιά, τα ποντίκια προξενούν μικρές ζημιές - ιδιαίτερα αν τοποθετήσετε τις φωλιές και τα δοχεία με τις τροφές έτσι ώστε να μη τα φτάνουν τα ποντίκια. Σε αναθρεπτήρια των μικρών πουλιών κάνουν τα ποντίκια πολύ μεγαλύτερες ζημιές.
Μπορείτε να χτίσετε τα αναθρεπτήρια λίγο πιο στενά από τον προφυλαγμένο χώρο, ώστε να δημιουργηθεί ένας ενδιάμεσος χώρος 50 cm περίπου, όπου φυτεύονται πυκνοί θαμνίσκοι. Στα αναθρεπτήρια των παπαγάλων δεν πρέπει να φυτέψετε δέντρα η θάμνους γιατί έτσι και αλλιώς θα καταστραφούν.
Είναι καλό να χρησιμοποιήσετε κλαδιά από μη δηλητηριώδες ξύλο για τις ράβδους που κάθονται τα πουλιά. Γι αυτό θα πρέπει να έχετε πάντα ένα απόθεμα ώστε να μπορείτε να αντικαταστήσετε τις ράβδους όταν τις έχουν τραγανίσει τα πουλιά. Οι ράβδοι αυτοί θα πρέπει να έχουν διάφορα πάχη αρχίζοντας από το πάχος του δαχτύλου. Στα κλουβιά βάζουμε τουλάχιστον δυο ράβδους παράλληλα προς τις πλαϊνές πλευρές. Οι ράβδοι θα πρέπει να είναι σε τέτοια απόσταση από τον τοίχο ώστε τα καναρίνια να μη χτυπάνε επάνω του με την ουρά τους, ούτε να σπάνε τα φτερά τους, και σε τέτοιο ύψος ώστε τα παπαγαλάκια να κάθονται άνετα επάνω τους χωρίς να χτυπάνε στη σκεπή. Στα υπαίθρια αναθρεπτήρια βάζουμε μια ράβδο παράλληλα με τους πλαϊνούς τοίχους σε κάθε άκρη του αναθρεπτηρίου σε 30 με 50 cm απόσταση από τους πλαϊνούς τοίχους και 50 με 75 cm περίπου από τη σκεπή. Στον προφυλαγμένο χώρο βάζουμε μια ράβδο στο ίδιο ύψος και μια δεύτερη (για το νυχτερινό ύπνο) όσο το δυνατόν πιο ψηλά κάτω από τη σκεπή. Όπως έχουμε τονίσει, πρέπει οι ράβδοι να είναι πάντα καθαρές.
Στα αναθρεπτήρια χρησιμοποιούμε βαριά και πολύ ρηχά δοχεία για να βάζουμε τις τροφές των πουλιών. Τα στρογγυλά, πολύ βαριά δοχεία με χείλη γυρισμένα προς τα πάνω, που χρησιμοποιούνται από τους εκτροφείς κουνελιών είναι πολύ κατάλληλα. Αυτά τα δοχεία είναι τόσο βαριά ώστε δεν μπορούν να μετακινηθούν από τα πουλιά και είναι πολύ ρηχά ώστε διευκολύνουν τα πουλιά να φθάσουν τους σπόρους. Σε μικρότερα κλουβιά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μικρά δοχεία, άλλα αυτά είναι συνήθως πολύ μικρά και πολύ βαθιά. Και εδώ μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μικρότερα στρογγυλά δοχεία από πορσελάνη η κεραμικά, που θα τα βάλετε στον πάτο του κλουβιού. Πρέπει να προσέχετε πάντα να μη βάζετε τα δοχεία κάτω από τις ράβδους που κάθονται τα πουλιά για ευνοήτους λόγους. Στους προφυλαγμένους χώρους των υπαίθριων αναθρεπτηρίων είναι καλό να βάζετε τις ταγίστρες πάνω σε ένα ράφι μπρος από την πόρτα που βάζουμε την τροφή στο αναθρεπτήριο.